2025 жылғы 11 сәуірде СҚО санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысының орынбасары – Әдеп жөніндегі уәкіл С.М. Барменбаевтың төрағалығымен мемлекеттік қызметке алғаш қабылданған және қайта орналасқан қызметшілер үшін құқықтық оқыту семинары өткізілді.

Семинар барысында департаменттің құқықтық қамтамасыз ету бөлімінің басшысы С.М. Әріпхан «Қолданыстағы заңнамаға сәйкес мемлекеттік қызметте болуға байланысты сыбайлас жемқорлыққа қарсы шектеулер» тақырыбында баяндама жасады.

С.М. Барменбаев мемлекеттік қызметшілердің қызметтік әдеп стандарттары мен қағидаларын сақтау туралы айтып өтті. Сондай-ақ, алғаш рет мемлекеттік қызметке кірген немесе қайта орналасқан азаматтарға қатысты кәсіпкерлік қызметпен айналысуға және мүлікті сенімгерлік басқаруға беру мәселелері бойынша шектеулерді сақтау жөнінде түсіндірме берді.

Кездесу соңында қатысушылар пікір алмасып, қойылған сұрақтарға толыққанды жауаптар берілді.

2025 жылғы 8 сәуірде Әдеп жөніндегі уәкіл – Солтүстік Қазақстан облысының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысының орынбасары

С.М. Барменбаевтың төрағалығымен семинар өтті. Оның мақсаты департаменттің және аумақтық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармаларының мамандарына түсіндіру жұмыстарын жүргізу және практикалық көмек көрсету болды.

Семинарда Қазақстан Республикасы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің СҚО бойынша департаментінің сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет инспекторы С.Н. Зайцева «Қазақстан Республикасының Сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясаты» атты баяндама жасады.

Семинар барысында сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың алдын алу мәселелері, сондай-ақ мемлекеттік қызметшілердің мінез-құлық нормалары мен ережелері талқыланды.

Кездесу соңында қатысушылар пікір алмасты, сондай-ақ қойылған сұрақтарға толық жауап алды.

2025 жылғы 7 сәуірде СҚО санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысының м.а. А.С. Күшбасовтың төрағалығымен паразитарлық және трансмиссивті ауру ошақтарында індетке қарсы іс-шараларды ұйымдастыру мәселелері бойынша семинар өтті.

Семинарға СҚО бойынша Ұлттық сараптама орталығы филиалының аса қауіпті инфекциялар және бактериологиялық зертхана мамандары, сондай-ақ осы ауруларға эпидемиологиялық бақылау жүргізетін аумақтық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармаларының мамандары қатысты.

Семинар барысында кене энцефалиті, Лайм ауруы және безгек бойынша эпидемиологиялық жағдай, осы ауру ошақтарында індетке қарсы іс-шараларды ұйымдастыру, зертханалық диагностика және биоматериалды тасымалдау ережелері, паразитарлық аурулар бойынша жағдай, паразитарлық инфекциялар ошақтарындағы шаралар және СҚО-дағы описторхозды зертханалық диагностикалау жай-күйі талқыланды.

Іс-шара соңында қатысушылар пікір алмасып, қойылған сұрақтарға толық жауаптар берілді.

Қандай да бiр кәсiпорынның қызметiндегi жетiстiктiң негiзi - қызметкерлердiң қауiпсiздiк техникасын, өндiрiс түрiн ескере отырып, нормалар мен ережелердi қатаң сақтаған жағдайда қауiпсiз еңбек жағдайларын жасау болып табылады, нормалар мен ережелердi бұзу жазатайым оқиғаларға, адамның еңбек ету қабiлетiнен айырылуына әкеп соғуы мүмкiн.

Өндiрiстегi жазатайым оқиғалар, оның iшiнде улану адам ағзасына уытты заттардың (химиялық заттардың, улардың), сондай-ақ өндiрiс жағдайларында қолайсыз физикалық факторлардың әсер етуi кезiнде туындауы мүмкiн.

Орын алатын жазатайым оқиғалардың себептері көп, бiрақ бiрiншi кезекте еңбектi қорғау, санитарлық ережелер талаптарының бұзылуынан орын алып жатады. Оқыс оқиғаның негізгі себепшісі адам, себебі бұндай жағдай оның тиісті орындалмаған әрекетінен орын алады. Жазатайым оқиғаның таза техникалық себептері жоқ, өйткені олар дұрыс жасалмаған әрекеттер мен олардың салдары арасындағы аралық кезең болып табылады.

Еңбек қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi барлық ұйымдастырушылық-техникалық iс-шаралардың негiзi өндiрiстегi жазатайым оқиғалардың ықтимал қатерi мен қауiптiлiгiн талдау, оның iшiнде тәуекел факторларын анықтау мақсатында өндiрiстiк бақылауды ұйымдастыру: жұмыс орындарында жою жөнiндегi шараларды әзiрлей отыра, ластаушы заттар мөлшерінің, шу, дiрiл деңгейлерінің артуы, желдету жүйесiнiң тиiмсiз жұмысы болып табылады.

Жіті және созылмалы болатын өндірістік улануға тоқталайық. Жіті улану - кенеттен, мәселен, жұмыс аймағының ауасындағы зиянды заттардың жоғары концентрациясының бір жұмыс ауысымы (күні) ішінде, сондай-ақ басқа да қолайсыз факторлардың деңгейлері мен дозаларының әсерінен пайда болады.

Маусымдық дәрілеу жұмыстары жақындап келеді, бұл ретте пестицидтерді сақтау, қолдану жөніндегі бірқатар ережелерді сақтау өте маңызды. Ең алдымен шаруашылық басшылары барлық жұмысшыларды арнайы киіммен, аяқ киіммен, қолғаптармен, респираторлармен, қорғаныс көзілдіріктерімен қамтамасыз етуі тиіс. Машиналарға қызмет көрсететiн жұмысшылар (механизаторлар және басқалар) улы химикаттармен жұмыс iстеу кезiндегi ережелер мен сақтық шаралары туралы нұсқамалықтан өтуі тиiс. Улы химикаттармен жүргізілетін барлық жұмыстарға медициналық тексеруден өткен және осы жұмыстарға рұқсаты бар жасы 18-ден кем емес адамдар жіберіледі. Улармен жұмыс істеу кезінде темекі шегуге, тамақ ішуге тыйым салынады. Жұмыс аяқталғаннан кейін жұмысшылар қолдарын сабынмен мұқият жуу керек, ал шаңды улармен жұмыс істегеннен кейін, құлақтарын, мойындарын да жуып, ауыздарын шаю керек. Күндізгі жұмыстарды орындау кезінде пайдаланылмаған улы заттардың қалдықтарын қоймаға тапсыру қажет. Жұмыс орнында алғашқы көмек көрсету мақсатында улы химикаттармен уланған жағдайда қажетті көмек көрсету құралдарының жиынтығы бар дәрі қобдишасы болуы тиіс. Улы химикаттармен бірге адамдарды, сондай-ақ тамақ және жемдік өнімдерді тасымалдауға қатаң тыйым салынады. Улы химикаттарды тасымалдағаннан кейін машиналар мұқият тазартылуы және залалсыздандырылуы тиіс. Өндірістік улану жағдайларының алдын алуда уытты заттармен жанасатын жұмысқа түсетін адамдарды міндетті алдын ала медициналық тексеріп-қарау және жұмысшылардың денсаулығы жағынан бұзушылықтарды анықтау мақсатында осы адамдарды кейіннен мерзімді медициналық тексеріп-қарау үлкен рөл атқарады.

Құдықтарда жұмыс істеген кезде қайғылы оқиғалар жиі орын алып жатады. Оның негізгі себебі жертөлелерде, кәріз құдықтары мен жертөлелерде пайда болатын және жиналатын газдардан улану болып табылады. Құдықтардың көбінде жарылыс қаупі бар және улы газдар (метан, көміртек тотығы, күкіртті газ, аммиак, күкіртті сутек, көмірқышқыл газы немесе түрлі газдардың комбинациялары) бар және бұл мұндай құдықтарға түскен жұмысшылардың өміріне қауіп төндіреді. Газдардың қоспасы тұншығуға әкеледі, екі-үш дем алудан адам есінен танады. Бұдан бөлек, жиналған газдардың қоспасында жарылу қаупі бар.

Сондықтан құдықтардағы жұмыстарды тек қана инженер-техник қызметкердің басшылығымен орындау керек. Құдықта жұмыс істеуге тағайындалған бригада кемінде үш адамнан тұруы тиіс: біреуі құдықта жұмыс істеу үшін, екіншісі - жер бетінде жұмыс істеу үшін, үшіншісі - арнайы бақылау үшін және қажет болған жағдайда құдықта жұмыс істеушіге көмек көрсету үшін. Бригада қызметкерлері құдықтарда жұмыс істеу үшін қажетті құрал-жабдықпен жабдықталуы тиіс:

- 200 кг жүктеме түскен кезде үзілу қаупіне қатысты тексерілген, сыналған және тексерілген ұзындығы құдықтың тереңдігінен 3 м асатын жібі бар сақтандыру белдігімен;

- ұзындығы құдықтың тереңдігінен 2 м асатын құбыршегі бар оқшаулағыш газқағармен (оқшаулағыш газқағардың орнына сүзгіш газқағарды қолдануға үзілді-кесілді тыйым салынады, өйткені ол көміртек тотығымен уланудан қорғамайды);

- газталдағыштармен;

- кернеуі 12В аспайтын аккумуляторлық шаммен (аккумуляторлық шам орнына ашық отты жарық көзін қолдануға тыйым салынады);

- желдеткішпен, шамдармен;

- қоршау (ескерту және тыйым салу) белгілерімен.

Құдықтан газды шығару үшін қажетті мөлшерде табиғи желдетуді қолдану керек. Кәріз құдықтарын желдету кезінде өздігінен ағатын кәріз желісінде көршілес жоғары және төмен тұрған қарау құдықтарының қақпақтары ашылады, бұл ретте жұмыс құдығының қақпағы жабық қалады.

Созылмалы кәсіптік улану ағзаға қолайсыз факторлардың ұзақ жүйелі әсер етуі салдарынан дамиды. Оның ерекшелігі симптоматиканың біртіндеп өсуі, ағзаның жалпы жай-күйінің нашарлауы болып табылады.

Қауiпсiздiк техникасы мен қолайлы еңбек жағдайларын мүлтiксiз сақтай отырып, өндiрiсте жұмыс iстейтiн адамның тыныс алу аймағынан жүйелi түрде зиянды заттарды жою арқылы жіті де, созылмалы да уланудың алдын алу іс-шараларын жүргізу маңызды.

Уақтылы алдын ала жөндеу, жабдықтар мен коммуникацияларды тазалау, ұжымдық қорғау шараларын пайдалану, зиянды заттарды тікелей олардың бөліну көзінен және олардың үй-жайда таралуына жол бермейтін желдету жүйесінің тиімді жұмысы үлкен маңызға ие. Кәсiби сауаттылық та, кәсiпорын басшысының ғана емес, қызметкерлердiң де жауапкершiлiгі маңызды рөл атқарады.

Жұмыс ережелерін және өндірістегі еңбек қауіпсіздігі техникасын қатаң сақтауға кеңес береміз.

2024 жылдың 1 қазанынан бастап Қазақстанда 2024-2025 жж. вирустық инфекциялар мен тұмаудың жаңа эпидемиялық маусымы ресми түрде басталды.

2024-2025 жылдардағы эпидемиялық маусымның басынан бастап ЖРВИ-дің 75 122 жғ. тіркелді, өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 24%-ға төмендеу байқалады (өткен эпид.маусым - 93016). Науқастардың ең көп саны 14 жасқа дейінгі балалар арасында байқалуда – 50095 жғ. немесе 67%.

Соңғы аптада ЖРВИ-дің 1170 жағдайы тіркелді, өткен аптамен салыстырғанда 5%-ға өсім байқалды (1109 жғ.).

Облыста тұмаудың 100 жағдайы тіркелді, оның ішінде А типті тұмау (H1N1-pdm-09 – 84 жғ., маусымдық H1N1 – 3 жғ., H3N2 – 4 жғ.) – 91 жғ.; В типті тұмау – 9 жғ.. Тұмаумен ауырғандардың ішінен 14 жасқа дейінгі балалар арасында – 35 жғ., жүкті әйелдер арасында – 4 жғ. тіркелді. Науқастар тұмауға қарсы екпе алмаған.

ЖРВИ мен тұмау ауруының негізгі белгілері: жоғары температура, жалпы интоксикация, әлсіздік, тамақ ауруы, мұрын бітелуі.

ЖРВИ мен тұмаудың алғашқы белгілері байқалған кезде өзін-өзі емдеуге болмайды, дереу медициналық көмекке жүгіну қажет, дәрігерді үйге шақыру керек, ауруды таратпау үшін науқас баланы балабақшаға немесе мектепке жібермеу керек. Ұзақ мерзімді ауру көбінесе асқынулар тудырады. Олардың ішіндегі ең көп таралғаны және қауіптісі – өкпенің қабынуы.

ЖРВИ мен тұмаудың алдын алу үшін: үй-жайды күн сайын желдету, қолды мұқият жуу, антисептик құралдарды пайдалану, аурудың көтерілу кезеңінде адамдар көп жиналатын іс-шаралардан бас тарту не бетперде тағу, иммунитетті нығайту, спортпен шұғылдану және уақытында ұйықтап, тамақтану сапасын бақылау қажет.

2025 жылғы 31 наурызда СҚО санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаментінде қазақ әдебиетінің классигі, академик жазушы, жерлесіміз Сәбит Мұқановтың 125 жылдығына арналған «Асқар тау алыстаған сайын айқын көріне түседі» атты іс-шара өтті.

Іс-шараға департамент қызметкерлері қатысты. Оның барысында Сәбит Мұқановтың ғибратты өмірі мен шығармашылығы кеңінен талқыланды. Сондай-ақ департамент қызметкерлері үшін жазушының Алматы қаласындағы музейіне «онлайн экскурсия» ұйымдастырылды.

Экскурсия кезінде С. Мұқановтың жастық шағы, студенттік жылдары, жазушы ретінде қалыптасу кезеңі мен қоғамдық-саяси қызметі туралы айтылды.

Қатысушылардың назарына «Ботагөз» романының негізінде түсірілген фильмнен үзінді ұсынылды. Сонымен қатар, жазушының көзі тірісінде түсірілген бейнематериал көрсетілді.

Іс-шара «Қызықты викторинамен» аяқталып, барлық қатысушыларға естелік сыйлықтар табыс етілді.

2025 жылғы 28 наурызда Әдеп жөніндегі уәкіл – Солтүстік Қазақстан облысының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысының орынбасары

С.М. Барменбаевтың төрағалығымен семинар өтті. Семинардың мақсаты – түсіндіру жұмыстарын жүргізу және аумақтық басқарма мамандарына практикалық көмек көрсету.

Іс-шараға санитариялық-эпидемиологиялық бақылау аумақтық басқармаларының мамандары қатысты.

Семинар барысында Солтүстік Қазақстан облысы бойынша ҚР Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу комитетінің аға прокуроры Т.Ж. Байматов «Бақылау мен қадағалауды жүзеге асыру кезіндегі «Прокурорлық сүзгі» – «Бірыңғай бақылау және тексеру субъектілері мен объектілері тізілімі» және «Әкімшілік құқық бұзушылықтардың бірыңғай тізілімі» ақпараттық жүйелері арқылы» тақырыбында баяндама жасады.

Сондай-ақ Солтүстік Қазақстан облысы бойынша ҚР Бас прокуратурасының Құқықтық статистика және арнайы есепке алу комитетінің азаматтық және әкімшілік салалардағы құқықтық ақпарат қалыптастыру бөлімінің прокуроры

Э.Г. Мұхамадиева «Әкімшілік іс қозғау: «Әкімшілік істердің бірыңғай тізілімі» мобильді қосымшасы арқылы» тақырыбында баяндама жасады.

С.М. Барменбаев сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл шаралары мен Әдеп кодексі талаптарын сақтау қажеттігін еске салды.

Кездесу соңында қатысушылар өзара пікір алмасып, қойылған сұрақтарға толыққанды жауаптар берілді.

2025 жылғы 28 наурызда СҚО санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаментінде «Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік қызметтерді көрсету мәселелері туралы» Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-336/2020 бұйрығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы семинар өтті.

Семинарға Солтүстік Қазақстан облысы Кәсіпкерлер палатасының филиалдары, бизнес субъектілері және аумақтық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармаларының мамандары қатысты.

Семинар барысында Департаменттің бөлім басшысы Сейітова Г.М. «Білім беру және тәрбиелеу объектілеріне мемлекеттік қызметтер көрсету кезінде нормативтік-құқықтық актілер талаптарын сақтау» тақырыбында баяндама жасады. Ол өз сөзінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2025 жылғы 18 наурыздағы № 23 бұйрығына сәйкес, Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 30 желтоқсандағы № ҚР ДСМ-336/2020 бұйрығына енгізілген негізгі өзгерістер мен толықтыруларды түсіндірді.

Сондай-ақ, Департаменттің бөлім басшысының м.а. Асылбекова Г.А. «Тамақ өнеркәсібі кәсіпорындары мен қоғамдық тамақтану объектілеріне мемлекеттік қызметтер көрсетудің негізгі талаптары» тақырыбында баяндама жасады. Ол өз сөзінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2025 жылғы 18 наурыздағы № 23 бұйрығына сәйкес енгізілген өзгерістер туралы баяндады.

Кездесу соңында қатысушылар пікір алмасып, қойылған сұрақтарға толыққанды жауаптар берілді.